در دنیای دیجیتال ، اطلاعات شخصی و تجاری ارزش بسیاری دارد، اما همین ارزش، آنها را به هدفی جذاب برای هکرها تبدیل کرده است. هکرها، با مهارتهای فنی خود، بهدنبال دسترسی به دادههای حساس، سوءاستفاده از سیستمها و گاهی اوقات ایجاد اختلال در عملکرد شبکهها و دستگاهها هستند. اما هک و هکرها تنها به جنبههای منفی محدود نمیشوند و انواع مختلفی از هکرها با نیتهای متفاوت وجود دارند؛ از هکرهای کلاه سیاه که برای منافع شخصی به شبکهها نفوذ میکنند تا هکرهای کلاه سفید که هدفشان محافظت و بهبود امنیت اطلاعات است.
اشخاصی هستند که با وارد شدن به شبکه و دستبرد اطلاعات یا جاسوسی کردن سوء استفاده می کنند تعریف کدام هکر می باشد؟
هکرهای کلاه سیاه (Black Hat Hackers) گروهی از هکرها هستند که بهطور غیرقانونی و با نیت خرابکارانه وارد شبکهها و سیستمهای کامپیوتری میشوند. هدف اصلی آنها دسترسی به اطلاعات حساس، سرقت دادهها، جاسوسی یا ایجاد خرابی در سیستمهاست. آنها معمولاً از مهارتها و دانش خود برای شناسایی و بهرهبرداری از ضعفها و آسیبپذیریهای امنیتی استفاده میکنند و فعالیتهایشان برخلاف قوانین و اصول اخلاقی است.
این هکرها، بدون اجازه و با استفاده از ابزارها و تکنیکهای مختلف، وارد سیستمها میشوند و ممکن است اطلاعات محرمانه، مانند دادههای شخصی، مالی و تجاری را به سرقت ببرند یا حتی آنها را تخریب کنند. فعالیتهای این گروه میتواند شامل جاسوسیهای تجاری، سرقت هویت گرفته، اخاذیهای سایبری و انتشار بدافزارها و … شود. آنها اغلب به دنبال منفعت مالی هستند و با فروش اطلاعات سرقتی، دریافت باج، یا خرابکاری در شبکهها به هدف خود دست پیدا می کنند.
هکرهای کلاه سیاه برخلاف هکرهای “کلاه سفید” و “کلاه خاکستری” که معمولاً به دنبال شناسایی و اصلاح مشکلات امنیتی هستند، اهداف شیطانی و مخرب دارند. آنها به شرکتها، سازمانها و افراد آسیب میزنند و خسارات زیادی به امنیت دادهها وارد میکنند. اقدامات این هکرها نهتنها باعث به خطر افتادن حریم خصوصی کاربران میشود، بلکه تهدیدی جدی برای امنیت شبکهها و اطلاعات است.
هک چیست؟
کلمه “هَک” برای اولین بار در سال 1950 به کار برده شد و تا سال ۱۹۵۹، این کلمه در بین برنامه نویس ها بیشتر متداول شد؛ هک (Hack) شامل فعالیتها و اقداماتی میشود که یک مهاجم سایبری به دنبال شناسایی و سپس بهرهبرداری و در نتیجه به خطر انداختن سیستم ها، شبکه ها و … انجام می دهد؛ آنها از نقاط ضعف دستگاههای دیجیتالی مانند کامپیوتر ها، تلفن های هوشمند، تبلت ها و حتی شبکه ها، برای رسیدن به اهداف شرورانه خود سوء استفاده می کنند. به زبان ساده تر، هک به معنای نفوذ به سیستم یا دستگاه کامپیوتری بدون داشتن مجوز دسترسی از طرف صاحب آن میباشد که معمولا با انگیزه هایی همچون سود مالی، اعتراض، جاسوسی و حتی فقط برای ایجاد سرگرمی و… صورت می گیرد.
هکر کیست؟
هکر فردی است که مهارت بالایی در حل مسائل کامپیوتری داشته و با تخصص فنی بالایی که در زمینه کامپیوتر، شبکه و برنامه نویسی دارد، برای دسترسی به سیستمهای کامپیوتری که از لحاظ قانونی اجازه دسترسی به آنها را ندارد استفاده می کند؛ جالب است بدانید که اصطلاح «هکر» در دهه ۱۹۶۰ برای اشاره به کسی که میتوانست با حذف کد های اضافی از نرمافزار، آن کد را کارآمد تر کند، استفاده میشد.
درست است که بسیاری از مردم با شنیدن کلمه هکر فکر میکنند در مورد مجرمان سایبری صحبت میکنیم، اما باید بدانید که یک هکر الزاما همیشه آدم بدی نیست و می تواند دارای اهداف مثبت و منفی باشد؛ در مفهوم مثبت قضیه، هکر با استفاده از برنامه نویسی کامپیوتری یا مهارتهای فنی خود، بر یک خطر یا تهدید غلبه میکند؛ برای مثال از یک هکر میتوان برای پیداکردن آسیبپذیری ها و نقاط ضعف نرم افزاری یک اپلیکیشن استفاده نمود که در این صورت می تواند به سازنده آن اپلیکیشن برای جلوگیری از نفوذ دیگر هکر ها کمک کند.
گاهی اوقات نیز ممکن است یک هکر به عنوان مجرم شناخته شود که این امر ممکن است به دلایل مختلفی مانند نصب بدافزار، سرقت یا از بین بردن اطلاعات، ایجاد اختلال در سرویس و …باشد.
هکر چگونه هک میکند؟
هکرها از روشهای متنوعی برای نفوذ به سیستمها و دسترسی به اطلاعات حساس استفاده میکنند. یکی از رایجترین روشها حملات فیشینگ است، جایی که هکرها از طریق ایمیلهای جعلی یا وبسایتهای تقلبی، کاربران را فریب میدهند تا اطلاعات محرمانه مانند رمز عبور را فاش کنند. برخی از هکرها از تکنیکهای مهندسی اجتماعی استفاده میکنند، که در آن با فریب و سوءاستفاده از اعتماد افراد، آنها را وادار به انجام اقداماتی ناخواسته میکنند. این روشها به هکر کمک میکند تا بدون نیاز به مهارتهای پیچیدهی فنی، به اطلاعات دسترسی یابد.
در سطح پیشرفتهتر، هکرها از ضعفهای امنیتی موجود در نرمافزارها و سیستمها برای نفوذ استفاده میکنند. با شناسایی و بهرهبرداری از این آسیبپذیریها، آنها میتوانند کد مخرب اجرا کرده و کنترل سیستمها را در دست بگیرند. گاهی نیز از ابزارهایی مانند کیلاگر (Keylogger) برای ثبت و ذخیره کلیدهای فشردهشده توسط کاربر یا بدافزارها برای دسترسی به اطلاعات و کنترل سیستم استفاده میکنند. هرچه تکنولوژی پیشرفت میکند، روشهای هک نیز پیچیدهتر و متنوعتر میشوند و مقابله با این تهدیدات نیازمند بروزرسانی مداوم سیستمهای امنیتی است.
انواع هک
عمل هک، انواع مختلفی دارد که در هر کدام از آنها، هکر از تکنیک ها و راه و روش مختلفی استفاده می کنند.
هک وب سایت
تمامی وبسایت ها همواره در معرض هک شدن قرار گرفته اند و هدف هکر از هک کردن، همیشه پیدا کردن دسترسی به اطلاعات و محتوای محرمانه وبسایت نیست و ممکن است از وب سرور برای منافع خودش سوء استفاده کند؛ هک وب سایت به معنای به دست گرفتن غیرمجاز مدیریت و کنترل وب سایت ها و نرم افزارهای مبتنی بر وب مانند دیتابیس و اینترفیسهای دیگر است.
هک شبکه
هک شبکه به معنای جمعآوری داده و اطلاعات درباره شبکه با استفاده از ابزارهایی مانند Telnet، NS lookup، Ping، Tracert، Netstat و… است که این کار با هدف آسیب رساندن به سیستم شبکه و از کار انداختن عملکرد آن شبکه صورت می گیرد.
هک ایمیل
امروزه ایمیل ها حتی به اندازه گوشی های هوشمند حائز اهمیت هستند و در بسیاری از اپلیکیشن ها و وب سایت ها به جای نام کاربری مورد استفاده قرار می گیرند؛ هک ایمیل شامل دسترسی های غیرمجاز به اکانت ایمیل و استفاده از آن بدون اجازه مالک آن می شود و حتی ممکن است حملاتی همچون حمله فیشینگ از طریق ایمیل ها صورت بگیرند.
هک اخلاقی
با هدف تست امنیت شبکه و کامپیوتر صورت می گیرد و شامل پیدا کردن نقاط ضعف این دستگاه ها و سیستم ها است که در نهایت هم این نقاط ضعف، اصلاح میشوند.
هک رمز عبور
هک کردن رمز عبور یا پسورد، شامل ریکاوری پسورد هایی می شود که از اطلاعات ذخیره ای روی سیستم ها استخراج شده و یا در تراکنشها مورد استفاده قرار می گیرند، می شود.
هک کامپیوتر
هک کامپیوتر، شامل دزدیدن و سرقت رمز عبور و ID با استفاده از تکنیک های هک می شود که هکر با استفاده از این اطلاعات، اقدام به دسترسی غیرمجاز به سیستم کامپیوتر میکند.
انواع هکر
هکرها به سه دسته اصلی کلاه سفید، کلاه سیاه، کلاه خاکستری و دو دسته فرعی کلاه قرمز و کلاه سبز که معمولا ناشناختهتر هستند، تقسیمبندی میشوند و تیم امنیتی می تواند با مراجعه به رنگ کلاه، نوع آنها را شناسایی کند.
هکر های کلاه سفید
هکرهای کلاه سفید که به آنها هکرهای اخلاقی نیز می گویند، سعی میکنند از مهارت ها و دانش های فنی خود در راه مثبت استفاده کنند؛ آنها معمولا توسط شرکتها و سازمانها استخدام شده و امنیت سایبری سازمان ها را از نظر تستهای نفوذ و با یافتن ایرادات و آسیبپذیری ها، بهبود می بخشند.
هکر های کلاس سیاه
هکران کلاه سیاه، هکرانی مخرب هستند که سعی میکنند به شبکه ها و دستگاه ها بدون داشتن مجوز دسترسی پیدا کنند و اقداماتی مانند سرقت اطلاعات، انتشار بدافزار یا استفاده از باج افزار ها، خرابکاری یا به هم زدن عملکرد سیستمها با استفاده از حملاتی مانند DDOS، مرتکب کلاهبرداری هویت می شوند و اقدامات مضر دیگری را نیز برای به دست آوردن شهرت انجام دهند؛ این هکر ها ممکن است در فعالیتهای غیرقانونی دیگری نیز مانند جاسوسی شرکتی، سرقت هویت و حملات DDoS شرکت کنند.
در گذشته، یک پسوورد توسط کلاه سیاهها هک شد و همین باعث به خطر افتادن بیش از ۶۰ میلیون اکانت dropbox شد که این فقط همین مسئله، سبب ایجاد اختلال در عملکرد شرکتهای بزرگ شد.
هکر های کلاه خاکستری
هکرهای کلاه خاکستری فعالیت هایی میان هکرهای کلاه سفید و کلاه سیاه دارند و سعی می کنند از روی کنجکاوی یا برای سرگرمی، بدون مجوز به سیستمهای کامپیوتری خاصی نفوذ کنند؛ اما به جای سرقت اطلاعات یا برهم زدن عملکرد و امنیت شبکه یا سایت، ممکن است دست یافته خود را به صاحب آن سیستم گزارش دهند، آنها را از نقاط ضعف سیستم خود مطلع سازند و با درخواست پرداخت هزینهای ناچیز پیشنهاد تعمیر آسیبپذیری بدهند؛ ولی با این حال، این کار هکر های خاکستری، همچنان غیرقانونی محسوب میشود.
هکر های کلاه قرمز
هکر های کلاه قرمز، مانند هکرهای کلاه سفید هستند به طوری که از حملات هکرهای کلاه سیاه جلوگیری می کنند و سبب برقراری امنیت شبکه می شوند؛ این هکر ها، اقداماتی مانند هک کردن سیستم و از بین بردن اطلاعات، برای مقابله با هکرهای کلاه سیاه استفاده می کنند؛ آنها اغلب به عنوان افراد هوشیار شناخته میشوند و الزاما همیشه اقداماتشان قانونی نیست.
هکر های کلاه سبز
هکرهای کلاه سبز، لقب هکر های بی تجربه است که به دنبال یادگیری و ارتقای جایگاه خود در میان سایر هکر ها میباشند که ممکن است به دلیل ندانستن عواقب کار خود، مشکلاتی را برای سیستم ها و شبکه به بار آورند.
دلایل هک شدن توسط هکر
هکر ها، می توانند دلایل مختلفی برای هک کردن داشته باشند؛ منفعت و سود مالی، یکی از رایج ترین دلایل اقدامات نفوذی هکرها میباشد که معمولا به صورت هک شماره کارت یا کلاهبرداری از سیستمهای بانکی صورت می گیرد؛ و همچنین بدست آوردن اعتبار و شهرت، به برخی از هکر ها انگیزه میدهد تا با هک وبسایت های بزرگ، اثر خود را ثبت کنند.
هکر ها از چه تکنیک هایی برای هک کردن استفاده می کنند؟
هکرها از مجموعه ای از تکنیکها و راهکار ها برای هک کردن سایتهای هدفشان استفاده می کنند و بعضی اوقات ممکن است چند تا از این ها را باهم ترکیب کنند.
حملات Dos و DDos
حملات DoS و DDoS، که راه دسترسی کاربران را به سیستم های کامپیوتری، شبکهها، سرور ها و خدمات یا سایر اطلاعات (IT) محدود، و یا حتی غیر ممکن میکند، هکر با ایجاد اختلال در ترافیک، با ایجاد اختلال در ترافیک، سرورهای وب، سیستمها یا شبکهها را از کار می اندازد.
نفوذ در مرورگر
هکر ها با نفوذ و دستکاری مدیریت مرورگر ها، می توانند باعث شوند که کاربران، به وبسایت های جعلی که دارای بدافزار هستند هدایت شوند و در نهایت مشکل یا اختلالی برای سیستم و دستگاه های آنها به وجود بیارند.
نصب باج افزار
باج افزار ها کنترل سیستم را به دست گرفته و اطلاعات را رمزگذاری می کنند و سپس از صاحب سیستم درخواست پرداخت هزینه می کنند و در صورت عدم پرداخت باج توسط قربانی، فایلها و دادهها را منتشر یا حذف میکنند.
ایمیل
هکر ایمیلی جعلی ایجاد میکند که به نظر میرسد از یک سازمان قانونی باشد و از کاربر تقاضا دارد که آن ایمیل را باز کند و اطلاعات شخصی خود را مانند تاریخ تولد، شماره تامین اجتماعی یا جزئیات و اطلاعات کارت بانکی خود را وارد کند؛ همه اینها به فاش شدن اطلاعات ختم می شوند.
هک چگونه انجام می شود؟
هکر های معمولا برای دسترسی به یک کامپیوتر یا سیستم، از یک Remote Access Trojan (RAT) استفاده می کنند که این نه تنها به آنها اجازه می دهد جاسوسی کاربران را انجام دهند، بلکه می توانند پیام های ارسالی و دریافتی آنها را ببینند، فعالیت مرورگر آنها را مشاهده کنند، اسکرین شات بگیرند و…
آسیب ها و مشکلات ایجاد شده توسط هکر ها
هکر ها پس از دستیابی به اطلاعات، می توانند اقداماتی را انجام دهند که برای قربانیان ایجاد مشکل کند؛ از جمله از این اقدامات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- به دست آوردن و سرقت کارت اعتباری و حساب های بانکی شما
- با استفاده از شمارههای شناسایی شخصی شما کارتهای اعتباری بیشتری را برای خود درخواست میکنند.
- با استفاده از کارت اعتباری شما اقدام به خرید می کنند.
- پیش پرداخت نقدی دریافت می کنند.
- فایلهای مهم کامپیوتر شما را حذف کرده و یا به آنها آسیب میرسانند.
- اطلاعات شما را در اختیار دیگران قرار میدهند و از آن برای اهداف مخرب استفاده میکنند.
آسیب پذیر ترین دستگاه ها در مقابل هکر ها
در ادامه، شما را با آسیب پذیرترین دستگاهها در برابر هک آشنا می کنیم:
دستگاه های هوشمند
هک کردن دستگاههای هوشمند نظیر گوشی موبایل، اهداف سودآوری برای هکر ها محسوب می شوند؛ مخصوصا اینکه دستگاههای اندرویدی به دلیل داشتن توسعه نرمافزار متن باز تر و متناقض تر، نسبت به دستگاههای اپل، بیشتر در معرض خطر هک شدن قرار می گیرند و میلیونها دستگاه متصل به فناوری IoT را هدف قرار می دهند.
وب کم ها
وب کم های ساخته شده در کامپیوتر ها، یک هدف رایج برای هک کردن میباشند که فرآیند بسیار سادهای هم دارد؛ در این روش هکرها اغلب با استفاده از یک تروجان دسترسی از راه دور (RAT) در بدافزار rootkit به سیستم دسترسی پیدا میکنند و علاوه بر جاسوسی از کاربران، ممکن است پیامها و فعالیتهای روزمره آنها را مشاهده کرده و از آنها اسکرین شات بگیرند.
روتر ها
هک روترها، این قابلیت را برای مهاجم فراهم می سازد که به اطلاعات ارسال و دریافت شده از طریق روتر و شبکههایی که روی آنها قابل دسترسی هستند، دست یابد و همچنین میتواند روتر را برای انجام اقدامات مخرب گسترده تری مانند حملات DDoS، جعل DNS و استخراج رمزنگاری، هک نماید.
ایمیل
پست الکترونیک یا همان ایمیل نیز یکی دیگر از اهداف رایج حملات سایبری است که از آن برای گسترش بدافزارها و باج افزارها و روشی برای حملات فیشینگ استفاده می کنند و پیوست ها یا پیوند های مخرب را مورد هدف قرار میدهند.
گوشی های جیلبریک
جیلبریک کردن گوشی به معنای حذف محدودیتهای اعمال شده بر سیستم عامل آن سیستم است؛ تا کاربر بتواند اپلیکیشن ها و نرمافزار های دیگری را که در فروشگاه اپلیکیشن رسمی آن در دسترس نیست، نصب کند و از آنها بهره ببرد؛ هکر ها می توانند تلفن های جیلبریک شده را مورد هدف قرار دهند و هرگونه اطلاعات موجود در موبایل را هک کنند و حمله خود را به شبکهها و دستگاه های متصل گسترش دهند.
نحوه پیدا کردن هکر
پیدا کردن هکرها برای مسائل قانونی و امنیتی از جمله جلوگیری از حملات سایبری، یک پروسه پیچیده است و به دست آوردن تواناییهای لازم برای شناسایی هکر ها یا حتی برقراری ارتباط با آنها، نیازمند دانش فنی و تخصصی در حوزه امنیت سایبری میباشد؛ ما در ادامه با ارائه راهکار هایی شما را با نحوه پیدا کردن هکر ها آشنا خواهیم کرد.
پایگاه اطلاعات آدرس IP های سواستفاده کننده
IP های مشکوک، با بررسی فعالیت های شبکه و ترافیک داده ها، برای قربانی قابل شناسایی هستند و بعد از پیدا کردن آدرس IP سیستم هکر، با جستجو در وبسایتهایی مانند abuseipdb.com، می توان فهمید که آیا افراد دیگر نیز مشکلات یا تهدیداتی را با همین آدرس آی پی گزارش کردهاند یا افراد دیگری توسط همان IP مورد حمله سایبری قرار گرفته اند خیر؛ با این حال، احتمال کمی وجود دارد که این کار اطلاعاتی در مورد خود مهاجم به شما بدهد.
مراجعه به مراجع قانونی
شما می توانید برای پیدا کردن هکر به پلیس مراجعه کنید زیرا ممکن است نمونهای از موارد مشابه در مراجعه قضایی ثبت شده باشد و آن مجرم چندین بار همان کار را انجام داده باشد؛ بنابراین پلیس میتواند آنها را ردیابی و تحت تعقیب قرار دهد.
راه اندازی Honeypot
Honeypot یک مکانیسم امنیتی به شمار می رود که یک تله مجازی برای فریب مهاجمان ایجاد می کند؛ هانی پات، یک سیستم کامپیوتری است که به صورت عمدی به خطر افتاده تا به هکر اجازه دهد از آسیب پذیریهای موجود در آن سیستم سوء استفاده کند؛ شما با راه اندازی هانی پات میتوانید به بهبود امنیت شبکه خود کمک و هکر و راه های نفوذ به سیستم را شناسایی کنید.
همچنین شما می توانید از طریق دارک وب به هکرها دسترسی پیدا کنید که این کار به دلایلی همچون قانونی نبودن، پر ریسک بودن، خطرناک بودن و … به هیچ عنوان توصیه نمیشود.
چگونه از هک شدن جلوگیری کنیم؟
برای جلوگیری از هک شدن، نیاز است که روی امنیت سیستم ها و شبکه های خود متمرکز باشید؛ ما در ادامه چند مورد از راه های پیشگیری از هک شدن را برای شما آماده کرده ایم:
- از رمز عبور قوی استفاده کنید.
- از احراز هویت چند عاملی (MFA) و چند مرحله ای استفاده کنید.
- تکنیکهای ضد فیشینگ را تقویت کنید.
- نرم افزار های آنتی ویروس نصب کنید.
- نرم افزار ها ها را آپدیت نگه دارید.
چگونه هکر شویم؟
برای تبدیل شدن به یک هکر اخلاقی (Ethical Hacker)، که وظیفهاش شناسایی آسیبپذیریها و کمک به بهبود امنیت سیستمها است، باید مراحلی را طی کنید که نیازمند آموزش و مهارتهای خاص است. در ابتدا، داشتن پایه قوی در زمینههای فناوری اطلاعات، شبکهها و سیستم عاملها ضروری است. این شامل یادگیری زبانهای برنامهنویسی مانند Python، C یا JavaScript و آشنایی با مفاهیم اساسی شبکه مانند TCP/IP، DNS، HTTP و آشنایی با ابزارهای مختلف امنیتی مانند Nmap، Wireshark و Metasploit میشود. مطالعه در زمینه سیستمعاملها، به ویژه لینوکس که بسیاری از هکرهای اخلاقی از آن استفاده میکنند و تسلط بر تکنیکهای رمزنگاری و رمزگشایی نیز اهمیت دارد.
بعد از یادگیری این مفاهیم، بهترین مسیر برای پیشرفت در این زمینه، دریافت مدارک حرفهای مانند CEH (Certified Ethical Hacker) است که توسط مؤسسات معتبر ارائه میشود. این دورهها به شما کمک میکنند تا درک عمیقی از تهدیدات سایبری، روشهای حمله و دفاع در برابر آنها پیدا کنید. همچنین، برای تبدیل شدن به یک هکر اخلاقی، باید همواره درک خود را از تهدیدات جدید و تکنیکهای حمله بهروز نگه دارید. اما باید توجه داشته باشید که فعالیتهای هکری باید همیشه در چهارچوب قانونی انجام شود و هدف از آن ارتقاء امنیت سایبری باشد، نه آسیب رساندن به سیستمها و دادههای دیگران.
جمع بندی
ما در این مطلب، به مفهوم هک و کسی که عمل هک را انجام می دهد (هکر) پرداختیم و دریافتیم که افزایش آگاهی و دانش، اولین گام برقراری امنیت شبکه کامپیوتری و پیشگیری از این گونه حملات سایبری است؛ شرکت داریا نت، با فعالیت مفید و موثری که در زمینه امنیت شبکه دارد، می تواند به شما و کسب و کارتان، در رابطه با تامین، حفظ و تقویت امنیت سایبری کمک کند. برای دریافت مشاوره رایگان و خرید تجهیزات امنیت شبکه از جمله فایروال، با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
خیلی عالی است
خیلی عالی توضیح دادین ممنون👏